[stan prawny: styczeń 2019 r.]

  Zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych to rodzaj nowacyjnej ochrony uprawnionego, polegającej na stworzeniu na czas trwania procesu nowej prowizorycznej sytuacji, w której obowiązany zobligowany jest do zapłaty jednorazowo albo okresowo pewnej sumy pieniężnej (z uwagi na charakter świadczeń zabezpieczenie w praktyce najczęściej jest to zobowiązanie do okresowego płacenia wskazanej należności, a nie wpłaty jednorazowej). Celem takiego zabezpieczenia jest natychmiastowe dostarczenie uprawnionemu środków utrzymania a nie, jak ma to miejsce przy większości zabezpieczeń, zapewnienie egzekucyjnego wykonania przyszłego wyroku. Podstawę prawną udzielenia takiego zabezpieczenia znajdziemy w art. 730 § 1 k.p.c. w związku z art. 753 § 1 k.p.c.

Uprawniony musi uprawdopodobnić istnienia roszczenia, co oznacza, iż podmiot występujący z wnioskiem o zabezpieczenie nie ma obowiązku wykazania, że jego brak utrudni bądź uniemożliwi osiągnięcie celu postępowania lub wykonanie orzeczenia, które w sprawie zapadnie. Ponadto art. 753 k.p.c. (wyjątek od reguły wyrażonej w art. 731 k.p.c.) z którego jednoznacznie wynika, że chociaż brak jest jeszcze zasądzenia alimentów, uprawniony już otrzymuje to, co będzie mu się ewentualnie należeć na podstawie przyszłego wyroku (zobowiązanie do zapłaty jednorazowo lub okresowo określonej sumy pieniężnej).

Z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia może wystąpić każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Postanowieniu sądu w tej sprawie nadawana jest z urzędu klauzula wykonalności, co skutkuje tym, iż od momentu otrzymania postanowienia możliwe jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego (o czym więcej w ETAP III egzekucja alimentów )

Wniosek o zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych można wnieść na piśmie lub ustnie do protokołu. Żądanie zgłaszamy do sądu I instancji, w którym sprawa się toczy lub będzie się toczyć (można razem z pozwem lub oddzielnie, nawet przed wszczęciem postępowania).

Ponadto wniosek powinien zawierać takie informacje, jak:

• suma zabezpieczenia,
• sposób spełnienia świadczenia,
• uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek,
• zwięzłe przedstawienie przedmiotu sprawy (UWAGA dotyczy tylko sytuacji gdy wniosek złożono przed wszczęciem postępowania).

Wniosek o zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych sąd rozpoznaje bezzwłocznie, nie później jednak niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu do sądu. Co ważne taki wniosek wolny jest od opłat sądowych.

Postanowienie w przedmiocie udzielonego zabezpieczenia sąd wydaje na posiedzeniu niejawnym, z wyjątkiem wniosku o uchylenie lub ograniczenie uprzednio udzielonego zabezpieczenia (sąd nie ma obowiązku wysłuchania strony przeciwnej). Zapadłe orzeczenie dostarczane jest obu stronom postępowania. Na postanowienie sądu I instancji przysługuje zażalenie (UWAGA! Złożenie zażalenia na postanowienie o zabezpieczeniu alimentów nie wstrzymuje wykonalności tego postanowienia.).

Warto również wspomnieć o możliwości jaką przewiduję art. 754 k.p.c., pozwalający na zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych dziecka nienarodzonego.